Transsfenoidal Hipofiz Cerrahisi Nedir?

Transsfenoidal kelimenin tam anlamıyla “sfenoid sinüs içinden” anlamına gelir. Hipofiz tümörlerini çıkarmak için burun ve sfenoid sinüs üzerinden yapılan bir cerrahidir (Şekil 1). Transsfenoidal cerrahi bir endoskop, mikroskop veya her ikisi ile yapılabilir. Genellikle beyin cerrahları ile kulak, burun ve boğaz (KBB) cerrahları arasındaki ekip çalışmasıdır.

Geleneksel bir mikroskop tekniği, üst dudağın altında bir deri kesi kullanır ve nazal septumun büyük bir bölümünün çıkarılmasıyla cerrah, sfenoid sinüs alanını doğrudan görebilir.

Bir minimal invaziv teknik endoskopik endonasal cerrahi olarak adlandırılan, burun boşluğunun arka kısmında küçük bir insizyon kullanır ve burun dokularının küçük miktarda bozulmaya neden olur. KBB cerrahı burun deliklerinden küçük bir kamera ve endoskop adı verilen bir ışıkla çalışır. Her iki teknikte de, hipofize ulaşmak için nazal septum, sfenoid sinüs ve sellada kemik açıklıkları yapılır. Hipofiz ortaya çıktıktan sonra, beyin cerrahı tümörü uzaklaştırır.

TRANSSFENOİDAL HİPOFİZ CERRAHİSİ KİMLERDE UYGULANIR?

Aşağıdaki durumlarda, Transsfenoidal Hipofiz Cerrahisi için aday olabilirsiniz:

• Hipofiz adenomu : Hipofiz bezinden büyüyen bir tümör; hormon salgılayabilir veya olmayabilir.
• Craniopharyngioma : Hipofiz sapının yakınındaki hücrelerden büyüyen iyi huylu bir tümör; üçüncü ventrikülü istila edebilir.
• Rathke yarık kisti : Hipofiz bezinin ön ve arka lobları arasında iyi huylu bir kist veya sıvı dolu kesesi.
• Meningioma : Beyin ve omuriliği çevreleyen zar olan menenjlerden (dura) büyüyen bir tümör.
• Kordoma : kafatası tabanından büyüyen malign kemik tümörü.

Prolaktinoma veya küçük (<10mm) salgılayıcı olmayan bir tümörünüz varsa, ameliyat gerekli olmayabilir. Bu tümör tipleri ilaca iyi yanıt verir veya tümör büyümesini izlemek için periyodik MRG’lerle gözlenebilir.

Bazı tümörler transsfenoidal yaklaşımın sınırlarının ötesine uzanır. Bu tümörler için, kafatası tabanı yaklaşımları ile birlikte daha kapsamlı bir kraniyotomi gerekebilir.

PROSEDÜRÜ KİM UYGULAR?

Bir beyin cerrahı, endoskopik sinüs cerrahisinde uzmanlaşmış bir eğitim almış KBB (kulak, burun ve boğaz) cerrahı olan bir ekip olarak sıklıkla transsfenoidal ameliyatı gerçekleştirir. Bir takım yaklaşımı, hem beyin hem de sinüs ile ilgili konuların ameliyattan önce, ameliyat sırasında ve sonrasında kapsamlı bir şekilde korunmasını sağlar. Cerrahlarınıza eğitim ve deneyimlerini sorun.

AMELİYATTAN SONRA NE OLUR?

Ameliyattan sonra burun tıkanıklığı, bulantı ve baş ağrısı yaşayabilirsiniz. İlaç bu belirtileri kontrol edebilir. Bir endokrinolog, hipofiz bezinin uygun seviyelerde hormonlar üretip üretmediğini kontrol etmek için ameliyattan bir gün sonra sizi görebilir. Aksi takdirde hormon replasman ilaçları verilebilir. Ameliyattan bir gün sonra bir beyin MRG’si alınacaktır. 1-2 gün içinde hastaneden tahliye edileceksiniz ve taburcu edilme talimatı verilecek. Ameliyattan sonra ağrı narkotik ilaçla tedavi edilir. Narkotik ağrı hapları bağımlılık yaptıkları için, 2 ila 4 haftalık sınırlı bir süre boyunca kullanılırlar. Düzenli kullanımları kabızlığa da neden olabilir, bu yüzden bol su için ve lifli yiyecekler yiyin. 

Kısıtlamalar

• Ameliyat bölgesine zarar gelmesini önlemek için şiddetle öksürmekten, hapşırmaktan, pipetle içmekten veya tuvalete 4 hafta boyunca eğilmek / zorlamaktan kaçının.
• Aksi belirtilmedikçe, ameliyattan sonra 2 hafta boyunca araba sürmeyin.

Aktivite

• Ameliyat sonrası yorgunluk sık görülür. Yavaş yavaş normal aktivitelerinize dönün. Yürüyüş teşvik edilir; kısa bir mesafe ile başlayın ve yavaş yavaş günde 1-2 kilometreye yükseltin.

Banyo

• Aksi belirtilmedikçe ameliyattan sonraki günü duş alabilirsiniz.
• Burun tıkanıklığını gidermek, kanamayı önlemek ve burun iyileşmesini teşvik etmek için, burun için iki sprey verilir: bir burun dekonjestanı ve bir tuzlu su spreyi.
• Yağ grefti almak için karın kesi yaptırdıysanız, bandajı olmadan havaya açık bırakılmalıdır. Kesideki doğrudan sudan kaçının ve günlük E Vitamini sıvısı uygulayın.

HANGİ DURUMLARDA DOKTORUNUZU ARAMALISINIZ?

Aşağıdakilerden herhangi birini yaşarsanız doktorunuzu arayın:

• Sürekli postnazal damla, burun drenajı veya aşırı yutma. Bu problemler beyin omurilik sıvısı kaçağının bir işareti olabilir.
• Kontrolsüz burun kanaması veya solunum zorluğu ile burun tıkanıklığı.
• 38 dereceyi geçen ateş, düşük uyanıklık, artan baş ağrısı veya çenenin göğse doğru indirilmesini önleyen şiddetli boyun ağrısı.
• Aşırı susuzluk, kilo kaybı veya artan idrar çıkışı.

AMELİYAT SONRASI TAKİP

KBB cerrahınızla yapılacak bir takip ziyareti için randevu, herhangi bir burun splintini gidermek ve cerrahi bölgeyi kontrol etmek için ameliyattan 1 hafta sonra yapılır. Doktorunuz, burun boşlukları iyileşene kadar sizi gerektirdiği kadar görecektir. Genellikle, bu 2 ila 4 ziyaret gerektirir.

Burunda burun tıkanıklığına neden olabilecek küçük kabuklar oluşur. KBB cerrahı burun boşluğuna lokal anestezi sağlamak için burnu sıkıştıracak. Kabuklar daha sonra rahatça çıkarılabilir. Ameliyattan dört hafta sonra, hastaya bir nazal salin durulama kullanması talimatı verilecektir. Durulama, kabuk kaldırma ve burun iyileşmesini hızlandırma ihtiyacını azaltacaktır.

Beyin cerrahınızla yapılacak bir takip ziyareti için randevu, ameliyattan sonraki 2 ila 4 hafta arasında yapılacaktır. Hormon replasman ilaçları gerekip gerekmediğini belirlemek için bir endokrin takibi önerilebilir.

RİSKLER NELERDİR?

Hiçbir ameliyat risksiz değildir. Herhangi bir ameliyatın genel komplikasyonları kanama, enfeksiyon, kan pıhtıları ve anesteziye verilen reaksiyonları içerir. Hipofiz cerrahisi ile ilgili spesifik komplikasyonlar konusunda doktorunuz sizi bilgilendirecektir.