SİNÜZİT AMELİYATININ BAŞARISI İÇİN, SİNÜZİTE YOL AÇAN NEDENLERİN BİLİNMESİ, AMELİYATIN DOĞRU TEKNİK İLE YAPILMASI GEREKİR. AYRICA ENDOSKOPİK DENEYİM VE GÜNCEL SİNÜS BİLGİSİ DE BÜYÜK ÖNEM TAŞIR.

SİNÜZİT

Yüz kemiklerinin içerisindeki boşlukların iltihaplı doku ile dolmasından ortaya çıkan hastalıktır. Burun tıkanıklığı, sarı-yeşil renkte burun akıntısı, geniz akıntısı, baş ağrısı ve koku almada güçlük ile kendisini göstermektedir.  

Sinüsler normal salgı (mukus) oluşturan burun, sisteminin bir parçasıdır. Normal olarak burun ve sinüsler günde yaklaşık olarak yarım litre mukus salgılar. Üretilen mukus burun örtüsü (mukoza) üzerinde hareket ederek toz parçacıklarını, bakterileri ve diğer havayla taşınan partikülleri süpürür ve yıkarlar. Daha sonra bu mukus geriye boğaza süzülür ve yutulur. İçindeki parçacıklar ve bakteriler mide asidi tarafından parçalanır. Birçok insan bunun farkında değildir çünkü normal bir vücut fonksiyonudur.

Sinüzit; burun etrafına yerleşmiş sinüsleri döşeyen mukozanın iltihabını belirten genel bir tanımdır. Sadece sinüs mukozasının tutulup burun mukozasının etkilenmediği bir durum söz konusu olamayacağı için günümüzde sinüzit terimi yerine “ rinosinüzit” terimi kullanılmaktadır. Genel olarak sinüzitler, döşeyici mukozanın ürettiği mukusun (sümük) buruna boşaltılamaması sonucu oluşur. Buna neden olan üç temel faktör bulunmaktadır.

Sinüslerin buruna boşalma kanallarının (ostium) tıkanması, mukusu sinüsler içinde aktif olarak ostiumlara taşıyan sisteminin (muko silier aktivite) bozulması ve mukus içeriğinin ya da kıvamının değişmesi.

Bu faktörlerden bir ya da fazlasının mevcudiyetinde sinüslerde biriken mukus içinde bakterilerin çoğalması sinüzite neden olmaktadır.

Sinüzit genellikle aşağıdaki gibi sınıflandırılır:

• Akut sinüzit
• Kronik sinüzit
• Subakut sinüzit
• Rekürren( tekrarlayan) akut sinüzit
• Kronik sinüzitin akut alevlenmesi

SİNÜZİT BELİRTİLERİ

Belirtiler kişiden kişiye değişir. Genelde insanlar başı veya yüzü ağrıdığında sinüzit olduğunu düşünürler, oysa sinüzit kendisini ağrı ile çok az fark ettirir. Sinüzitte ağrı oranı yüzde 5 civarında seyreder. Daha ön planda olan şikâyetler, burun tıkanıklığı, sesteki bozulma, yüzde dolgunluk hissi ve burun akıntısı olarak biliniyor.

SİNÜZİT NEDENLERİ

• Viral üst solunum yolu enfeksiyonları: Sinüzitin en sık nedenidir. Nazal mukozanın viral enfeksiyona bağlı ödem ve inflamasyonu ile sinüs boşalma kanallarının tıkanması, aynı zamanda üretilen mukusun ostiumları tıkayacak şekilde koyu kıvamlı olması sinüsler içinde salgı birikimi ve oksijenlenmede bozulmaya neden olur. Bu aşamayı takiben ikincil bakteriyel çoğalma ile sinüzit oluşur.
• Alerjiye bağlı sinüs ostiumlarını tıkayan mukoza ödemi ikinci önemli sinüzit nedenidir.
• Burun içi eğrilikler (septum deviasyonu),
• Polipler,
• Burun eti büyümeleri (konka hipertrofileri) gibi sinüs boşalma kanallarını daraltan ya da tıkayan anatomik patolojiler
• Özellikle çocuklarda görülen büyümüş geniz etleri
• Yüzme veya uçak yolculuğu esnasında oluşan basınç değişiklikleri ostiumların kapanmasına yol açar.
• Sinüzit, hipertansiyon ve romatizmadan daha fazla görülmekle birlikte yaşam kalitesini şeker hastalığı ve kalp hastalıklarından daha fazla bozmaktadır. Yalnızca fiziksel olarak değil, psikolojik olarak da olumsuz etkileri vardır.

Sinüzit; burun tıkanıklığı, alın bölgesinde ağrı, halsizlik ve yorgunluk, gece ağzı açarak uyuma, horlama gibi sorunların yanı sıra mide, bağırsak ve akciğer sorunlarına da zemin hazırlıyor. Bu nedenle sinüzite neden olan etkenler ve sinüzit mutlaka tedavi edilmesi gerekir. 

SİNÜZİT TEDAVİSİ

Sinüzit doğru tedavi edilmediğinde kronik farenjit, kronik gastrit, reflü, göz çevresi enfeksiyon ve apseleri, menenjit, beyin apsesi gibi çok ciddi hastalıklara neden olabilir. Sinüzit tanısı kulak burun boğaz muayenesi ve endoskopik muayene, direkt grafi ve sinüs tomogrofisi yöntemleri ile konulur. “Akut”, “Subakut” ve “Kronik” olarak sınıflandırılan hastalıkta; akut sinüzitler yaklaşık 4 hafta sürer. İlaç tedavisiyle ya da kendiliğinden geçer. Subakut sinüzit bir geçiş evresidir. Bu evrede akut sinüzit iyileşmemiş; kronik sinüzit ise tam olarak oluşmamıştır. Kronik sinüzit ise yaklaşık 3 aydan uzun sürmektedir. Öncelikle antibiyotik tedavisi uygulanır. Eğer sinüzit kronikleşmişse yani ilaç ile tedavi edilemiyorsa sinüzit ameliyatı gündeme gelebilir.

Kronik sinüzit hastalarına “Endoskopik Sinüs Cerrahisi” ya da uygun görülen hastalarda “Balon Sinoplasti Cerrahi” yöntemi uygulanabilmektedir. Endoskopik sinüs ameliyatında sinüslerin doğal kanallarını tıkayan polip veya diğer anatomik bozukluklar düzeltilerek sinüslerin kanalları açılmaktadır. Fakat bu yöntem daha uzun iyileşme dönemi gerektirir. Komplikasyon riski açısından dikkatli ve özenli yapılması gereken bir ameliyattır. Balon sinoplasti daha güncel bir yöntemdir sadece yüz, alın ve geniz bölgesindeki sinüslere uygulanmaktadır. Hastanın bu yöntem için uygunluğu doktor tarafından belirlenmelidir. Bu tedavi ile hasta aynı gün taburcu edilmekte, ertesi gün işine dönebilmekte ve hastanın doğal anatomik yapısı bozulmamaktadır.

“Balon Sinüsoplasti” burun içinde hiçbir dokuya zarar vermeden, kanamaya yol açmadan ve tampon gerekmeden hızlı bir şekilde iyileşme sağlamaktadır. Bu yöntem, kalbin tıkanan damarlarının açılmasında kullanılan yönteme benzer bir şekilde sinüs tedavisinde uygulanmaktadır. Yöntemde, sinüslerin kapalı olan deliği bulunduktan sonra sönmüş haldeki balon bu deliğe yerleştirilmekte ve röntgen altında balonun doğru yerde olduğu gözlendikten sonra belli bir basınçla balon şişirilmektedir. Böylelikle açılması ya da genişletilmesi gereken delikte başarı sağlanmaktadır.

Balon Sinüsoplasti’nin Avantajları

Balon Sinüsoplasti, kanlı cerrahi olmaması, işlem sonunda bölgede cerrahiye bağlı bir skar ve buna bağlı bir kapanmaya yol açmaması açısından önemlidir. Aynı zamanda cerrahi işlemde ortaya çıkabilecek göz, beyin ve damarsal yapılara ait komplikasyonların ortaya çıkmaması açısından da son derece güvenilir bir yöntemdir. Hasta, sadece 20 dakikada uygulanan balonla sinüzit tedavisi ile bu sıkıntıdan rahatlıkla kurtulabilir. Hastanın hastanede kalış ve iyileşme süreci son derece kısalır. Aynı gün taburcu olup ertesi gün normal yaşantısına geri dönebilir. Operasyon sonrasında ağrı problemi olmaz. Her türlü sinüzit olgularında uygulanmakla birlikte doğru seçilmiş olgularda çok başarılı sonuçlar vermektedir. Yöntem, sinüzit hastaları için korkulu rüya olan sinüzit operasyonlarında bir çığır sayılabilir. Balonla sinüzit tedavisi, et büyümesi ile birlikte sinüzit de bulunan hastalara, küçük sinüsleri tıkalı olanlara ve 17 yaşından küçük kişilere uygulanmamaktadır.

Sinüzit ameliyatları (Fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi/FESS)

Sinüzit çoğunlukla ilaçla tedavi edilebilen bir hastalıktır. Ancak bazı kişilerde sinüzit sıklıkla tekrar etmeye ve ciddi sorunlar yaratmaya başlar. Bu kişiler için sinüzit ameliyatı düşünülebilmektedir.

Sinüzit; sinüs kanallarının anatomik bozukluklarına bağlı olabileceği gibi burun tıkanıklığına yol açan eğrilikler (deviasyon), burun eti (konka hipertrofisi), alerjik nezle, geniz eti gibi etkenlerle de ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca kişinin genel sağlık durumu ve sigara kullanımı dahi sinüzit hastalığında önemli rol oynamaktadır.

Sinüzit ameliyatı düşünülebilecek durumlar şöyle sıralanabilir:

• Kişinin kronik sinüziti ile ilişkili şikayetlerinin sık tekrarlanması ve tedavilere rağmen düzelmemesi
• Sinüzitin nüks etmesine yol açabilecek belirgin anatomik bozuklukların olması
• Sinüziti kolaylaştıran etkenler tedavi edilmesine rağmen yine de tekrar eden sinüzit şikayetlerinin olması
• Sinüzit ameliyatının başarısı için, sinüzite yol açan ve kolaylaştıran nedenlerin beraber ele alınması, ameliyatın doğru teknik ve araçlar kullanılarak yapılması gerekir. Ayrıca bunların yanında endoskopik deneyim ve güncel sinüs bilgisi eşit derece önem taşır.
• En sık uygulanan sinüs ameliyatı; “fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisidir (FESS)”. Bu ameliyatta yüz ve ağız içine kesiler yapılmadan hastalıklı sinüse ulaşılması ve sinüsün temizlenmesi mümkündür.