KULAK ENFEKSİYONLARI

Kulak üç bölümden oluşur: Dış kulak, Orta kulak ve İç kulak.

Dış kulağı kulak kepçesi ve kulak kanalı oluşturur. Kulak kanalının derininde dış kulak ile orta kulağı ayıran kulak zarı bulunur. Kulak zarı, üzerine ses dalgaları geldiğinde titreşen ince bir yapıdır.

Orta kulak, kulak zarının arkasında bulunan ve hava içeren bir boşluktur. Hava, burunun gerisindeki geniz bölgesinden östaki tüpü adı küçük bir kanal ile orta kulağa taşınır.

Östaki tüpünün görevi, orta kulak boşluğundaki havanın basıncını dış ortamdaki atmosfer basıncı ile eşitlemektir. Ses dalgalarının kulak zarında oluşturduğu titreşimler orta kulak boşluğundaki küçük kemikçiklerden (örs, üzengi, çekiç) iç kulağa iletilir ve sesi beyine ileten sinirler uyarılır.

DIŞ KULAK YOLU ENFEKSİYONLARI (YÜZÜCÜ KULAĞI, EKSTERNAL OTİT)

Dış kulak yolunda bulunan bezler tarafından üretilen kulak salgısı; kulağı, toz, bakteri, mantar gibi yabancı maddelere ve organizmalara karşı korumaktadır. Ayrıca dış kulak yolunun asidik olması pek çok zararlı organizmanın bu bölgeye yerleşmesini engellemektedir.

Bununla birlikte; dış kulak yolundaki derinin ince olması, karanlık ve nemli ortam, dış kulak yoluna kulak pamukları gibi yabancı cisimlerin sokulması bu bölgede enfeksiyon gelişmesine neden olabilmektedir.

DIŞ KULAK ENFEKSİYONU (YÜZÜCÜ KULAĞI/EKSTERNAL OTİT) BELİRTİLERİ NELERDİR?

Yüzücü kulağı da denilen dış kulak yolu enfeksiyonunda; belirtiler nemli kulakta kaşıntı ile başlamaktadır. Sonra kulakta belirgin bir hassasiyet ve şiddetli ağrı gözlenir. Kulakta dolgunluk, işitme kaybı, dokunma ile ya da çene hareketleri ile ağrı oluşumu,kızarıklık, dış kulak yolunda ödem (şişme) kulak çevresinde bulunan lenf bezlerinde şişlik ve ağrı ortaya çıkabilen diğer belirtilerdir.

DIŞ KULAK YOLU ENFEKSİYONU (YÜZÜCÜ KULAĞI / EKSTERNAL OTİT) NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Dış kulak yolu oldukça ağrılı bir hastalık olabilmektedir. Bu nedenle tedavisinde ağrı kontrolü önem taşır.

Kulak damlaları; antibiyotikli, ödem gidermek için kortizonlu, dış kulak yolunu asidik yapmak için asidik olanlar sıklıkla kullanılmaktadır.

Kulak tamponu uygulamaları; Dış kulak yolunda ödem (şişkinlik) fazla ise damla şeklinde olan ilaç uygulamalarını kolaylaştırmak ve enfeksiyonun tahliye edilmesini sağlamak için ufak kulak tamponları uygulanabilmektedir. Yerleştirilen kulak tamponları 48 ila 72 saat arası tutulmaktadır.

Sistemik antibiyotik kullanımı; Özellikle kulak çevresindeki lenf bezlerinde şişkinlik gözlendiyse ve enfeksiyon yayılım gösteriyorsa sistemik (tüm vücudu etkileyen) antibiyotik kullanımı söz konusu olabilmektedir.

ORTA KULAK İLTİHABI (AKUT OTİTİS MEDİA-AOM)

Otitis media, kulak zarı arkasındaki orta kulak boşluğunun iltihabıdır. Orta kulak iltihapları çocukluk çağı hastalıklarında en sık görülen ikinci hastalıktır. Akut orta kulak iltihabı tekrarlayan bir hastalıktır ve 7 yasına kadar tüm çocukların üçte birinden fazlası en az 5 akut orta kulak iltihabı (AOM) atağı geçirmektedir. Hayatın ilk 2 yılında tüm çocukların %90 nında en az 1 saptanmış aom mevcuttur.

Orta kulak hastalıklarında en önemli faktör östaki tüpünün fonksiyon bozukluğudur. Östaki tüpünün geniz bölgesine açılan ucunda bulunan mukozada (saydam ortus) oluşacak ödem ve negatif kulak içi basıncı ile geniz bölgesinde bulunan iltihabik olayların orta kulağa yayılımı kolaylaşır.

Çocuklarda östaki tüpünü gelişimsel farklılıkları tam olgunlaşmamış bağışıklık sistemi ve sık tekrarlayan viral USYE’ler AOM gelişiminde büyük rol oynar.

ORTA KULAK İLTİHABI BELİRTİLERİ:

• Kulak ağrısı
• Kulak akıntısı
• Baş ağrısı
• Geçirilmekte olan veya yakında geçirilmiş usye hikayesi
• Ateş
• Huzursuzluk (yeni doğanlarda)
• İştahsızlık

Orta kulak iltihabı bulaşıcı değildir, ancak orta kulak iltihabına yol açan üst solunum yolu enfeksiyonu bulaşıcı olabilir.

ORTA KULAK İLTİHABININ TEDAVİSİ

Orta kulak iltihabı, 10–14 gün süreyle kullanılan antibiyotiklerle ve östaki tüpünün fonksiyonunu düzeltecek ilaçlarla tedavi edilir.

PNÖMOKOK AŞISI sayesinde %90 hastada koruyucu antikor düzeyleri elde edilmekte ve orta kulak iltihaplarında %7’lik bir azalma saptanmaktadır.

ORTA KULAK İLTİHABININ CERRAHİ TEDAVİSİ

• Uzun sureli medikal tedaviye yanıt vermeyen işitme azlığı yapan effüzyonlu otitlerde (Kronik EOM)
• Tekrarlayan orta kulak iltihaplarında (rekurren AOM)
• Tekrarlayan effuzyonlu otıtlerde (rekurren EOM)
• Medikal tedaviye yanıt vermeyen ciddi östaki tüp fonksiyonu bulunan hastalarda kulak tüpü (tımpanostomı tüpü) uygulaması yapılabilir. 3 yasında büyük çocuklarda adenoidektomi (geniz eti operasyonu) işleme eklenmektedir. Geniz eti operasyonu ile östaki tüpü fonksiyonlarında düzelme gözlenmektedir.